Zakład Psychologii
Zdrowia
i Psychologii
Klinicznej

Historia

Historia

Pierwsza w Polsce Katedra Psychologii Klinicznej powstaje na Uniwersytecie Poznańskim w 1961 roku. Jej pierwszym kierownikiem zostaje prof. Andrzej Lewicki, który w niedługim czasie staje się mentorem i przewodnikiem naukowym wielu młodych psychologów, badaczy zajmujących się psychologią kliniczną i psychologią penitencjarną. Wyniki badań własnych nad wpływem abstrakcji na całość procesów poznawczych przedstawiał w monografii pt. Procesy poznawcze i orientacja w otoczeniu (1960). Pod jego redakcją powstaje pierwszy podręcznik akademicki zatytułowany Psychologia kliniczna. Wybrane zagadnienia (1969), który stał się źródłem wiedzy dla wielu polskich psychologów praktyków, pracujących w różnych obszarach psychologii stosowanej.  Prof. A. Lewicki uznawał psychologię kliniczną za dziedzinę psychologii stosowanej, w której powinno się stosować różne teorie psychologiczne w działaniach diagnostycznych i pomocowych.

Po jego śmierci w pierwszych dniach 1973 roku Zakład przechodzi na krótki czas pod kuratelę ówczesnego dyrektora Instytutu Psychologii prof. Bolesława Hornowskiego. Kolejnym kierownikiem Zakładu Psychologii Klinicznej został doc. dr hab. Bogusław Waligóra, który przez prawie 20 lat, od 1973 do 1994 roku kierował zespołem klinicystów, koncentrując pracę badawczą własną i członków zespołu na zagadnieniach psychologii klinicznej i penitencjarnej. Uczennica prof. A. Lewickiego, wówczas dr hab. Helena Sęk 1983 tworzy pierwszy w Polsce Zakład Psychoprofilaktyki, skupiając wokół siebie badaczy zainteresowanych problematyką psychologii zdrowia oraz działaniami psychologów skierowanych na profilaktykę i prewencję. W 1994 roku powstaje Zakład Psychologii Zdrowia i Psychologii Klinicznej, w wyniku połączenia dwóch zakładów: Zakładu Psychologii Klinicznej i Zakładu Psychoprofilaktyki, którym przez czternaście lat kieruje prof. dr hab. Helena Sęk. Jest to okres owocnej pracy naukowej, współpracy z ośrodkami uniwersyteckimi innych krajów zarówno w obszarze psychologii klinicznej, jak i psychologii zdrowia. Powstaje wówczas nowa koncepcja zdrowia psychicznego, w której odchodzi się od myślenia kategorialnego na rzecz modelu dymensjonalnego, nawiązującego na poziomie opisowym i wyjaśniającym do różnych koncepcji saluto- i patogenetycznych w psychologii. Najważniejsze publikacje autorstwa lub pod redakcją naukową prof. H. Sęk to dwutomowy podręcznik akademicki z psychologii klinicznej oraz podręczniki z psychologii zdrowia.

Od 2008 do 2020 roku kierownikiem Zakładu Psychologii Zdrowia i Psychologii Klinicznej była prof. dr hab. Lidia Cierpiałkowska. W Zakładzie tworzą się dwa zespoły badawcze, z których jeden zajmuje się badaniami nad patomechanizmem zaburzeń psychicznych, zwłaszcza zaburzeń osobowości z perspektywy psychodynamicznej, drugi kontynuuje badania na zagadnieniach uwarunkowania zdrowia i adaptacyjnego radzenia sobie z ostrymi i przewlekłymi chorobami somatycznymi. Powstaje wiele publikacji naukowych, monografii oraz podręczników akademickich. Badania wykorzystujące metody jakościowe odbywają się w Laboratorium Badań Jakościowych i Mieszanych w Psychologii Klinicznej, założonym w 2019 roku przez prof. UAM E. Soroko.

W 2016 roku ukazuje się najnowszy podręcznik Psychologii klinicznej (PWN), napisany przez znamienite grono psychologów klinicznych i psychologów zdrowia z całej Polski, pod redakcją naukową prof. L. Cierpiałkowskiej i prof. H. Sęk, w 2020 roku podręcznik Psychologii klinicznej dzieci i młodzieży (PWN) (współredaktor nauk. L. Cierpiałkowska).

W podręcznikach przedstawione zostały najważniejsze związki praktyki klinicznej z teorią i teorii z praktyką kliniczną.

W roku 2021 kierownikiem Zakładu zostaje prof. UAM Emilia Soroko.